سلامت بدن تنها به معنای عدم وجود بیماری نیست. به عبارت دیگر، برای اینکه از سلامت خود مطمئن شوید، باید به شاخص‌های مختلف بدن توجه کنید. این شاخص‌ها می‌توانند نشانه‌هایی از وضعیت جسمی شما باشند و به شما کمک کنند تا مشکلات سلامتی احتمالی را در مراحل اولیه شناسایی کنید. در این مقاله، به ۱۰ شاخص سلامتی که باید در مورد خود بدانید، پرداخته‌ایم.
۱. وزن بدن و شاخص توده بدنی (BMI)
شاخص توده بدنی (BMI) یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی سلامت عمومی بدن است. BMI بر اساس نسبت وزن به قد محاسبه می‌شود و می‌تواند نشان دهد که آیا وزن شما در محدوده سالم قرار دارد یا نه. BMI سالم معمولاً بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ است. اگر BMI شما بیشتر از ۲۵ باشد، ممکن است دچار اضافه وزن یا چاقی باشید که می‌تواند به بیماری‌های قلبی، دیابت و فشار خون بالا منجر شود.
۲. فشار خون
فشار خون یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت است که باید به‌طور منظم اندازه‌گیری شود. فشار خون بالا می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و مشکلات کلیوی شود. فشار خون سالم معمولاً باید کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه باشد. اگر فشار خون شما بالاتر از این باشد، باید برای کنترل آن اقدام کنید.
۳. سطح کلسترول
کلسترول بالا می‌تواند موجب مسدود شدن رگ‌های خونی و ایجاد مشکلات قلبی شود. آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح کلسترول به‌ویژه برای افرادی که سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارند، ضروری است. سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) باید زیر ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، در حالی که سطح کلسترول HDL (کلسترول خوب) باید بالای ۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد.
۴. قند خون (دیابت)
قند خون بالا می‌تواند نشانه‌ای از دیابت باشد. دیابت یکی از بیماری‌های مزمن است که می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند بیماری‌های قلبی، نارسایی کلیه و نابینایی شود. آزمایش قند خون می‌تواند به شناسایی دیابت و پیش‌دیابت کمک کند. قند خون ناشتا باید کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد.
۵. سلامت قلب
داشتن قلبی سالم به معنای داشتن یک زندگی فعال و سالم است. بررسی‌های قلبی مانند الکتروکاردیوگرام (EKG) و تست استرس می‌توانند به شناسایی مشکلات قلبی مانند آریتمی، فشار خون بالا و بیماری‌های عروق کرونر کمک کنند. در صورت احساس درد قفسه سینه یا تنگی نفس، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۶. سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی
سطح ویتامین‌ها و مواد معدنی بدن نیز یکی از شاخص‌های مهم سلامتی است. کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند به بیماری‌هایی مانند ضعف سیستم ایمنی، کم‌خونی، مشکلات استخوانی و مشکلات بینایی منجر شود. آزمایش خون می‌تواند سطح ویتامین D، ویتامین B12، آهن و کلسیم را اندازه‌گیری کند.
۷. سلامت روان
سلامت روان به همان اندازه سلامت جسمی اهمیت دارد. استرس، اضطراب و افسردگی می‌توانند تاثیرات منفی زیادی بر سلامت جسمی و روحی شما بگذارند. بررسی سلامت روان و شناسایی مشکلات مانند اضطراب، افسردگی یا اختلالات رفتاری از اهمیت زیادی برخوردار است. انجام غربالگری‌های روان‌شناختی و صحبت با یک مشاور می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.
۸. عملکرد دستگاه گوارش
دستگاه گوارش شما، مسئول هضم غذا و جذب مواد مغذی است. مشکلات گوارشی مانند نفخ، یبوست، اسهال، یا درد شکم می‌توانند نشانه‌هایی از اختلالات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر، بیماری‌های التهابی روده یا حتی سرطان روده بزرگ باشند. توجه به این علائم و مشاوره با پزشک در صورت بروز مشکلات گوارشی می‌تواند به تشخیص زودهنگام کمک کند.
۹. سلامت کبد
کبد نقش مهمی در دفع سموم و پردازش مواد غذایی دارد. بیماری‌های کبدی مانند سیروز یا هپاتیت ممکن است در ابتدا بدون علائم واضح باشند. آزمایش‌های خون برای اندازه‌گیری آنزیم‌های کبدی مانند ALT و AST می‌توانند به شناسایی مشکلات کبدی کمک کنند. به‌ویژه اگر مصرف الکل زیاد یا سابقه خانوادگی بیماری‌های کبدی دارید، انجام این آزمایش‌ها ضروری است.
۱۰. قدرت و عملکرد عضلانی
توان عضلانی و قدرت بدنی به میزان فعالیت و تمرینات ورزشی شما بستگی دارد. ضعف عضلانی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های عصبی یا مشکلات هورمونی باشد. انجام تمرینات مقاومتی و بررسی قدرت بدنی از طریق ارزیابی‌های فیزیکی منظم می‌تواند به حفظ سلامت عضلات و استخوان‌ها کمک کند.
نتیجه‌گیری
مراقبت از سلامت بدن تنها به رژیم غذایی سالم و ورزش منظم محدود نمی‌شود؛ بلکه باید به شاخص‌های مختلف سلامت خود توجه کنید و آنها را به‌طور منظم بررسی کنید. با پیگیری این ۱۰ شاخص سلامتی می‌توانید مشکلات بهداشتی احتمالی را قبل از پیشرفت تشخیص داده و از آنها جلوگیری کنید. به یاد داشته باشید که معاینات پزشکی و مشاوره با پزشک متخصص برای ارزیابی وضعیت سلامت شما ضروری است. با این اقدامات می‌توانید از زندگی سالم‌تر و طولانی‌تر برخوردار شوید.
